Aromaterapia to dziedzina wiedzy o starożytnych korzeniach, a w klasycznym znaczeniu termin ten oznacza sztukę wpływania na umysł i ducha poprzez zapachy wydzielane przez wonne części roślin. W nowoczesnym kontekście nazwa ta odnosi się do leczenia olejkami eterycznymi rozmaitych schorzeń, w tym tych fizycznych. Początkujący często mają problem ze zgromadzeniem pierwszej kolekcji olejków, a jest to niełatwe zadanie.
Olejki eteryczne — wonne skarby natury o zróżnicowanym działaniu
Naturalne olejki eteryczne to substancje produkowane w tkankach wydzielniczych roślin. Substancje te można określić jako esencję danej rośliny, która wydziela kompozycję związków chemicznych, by sama się uzdrawiać, a także by przyciągać mające ją zapylić owady i chronić się przed agresorami.
Istnieją ponad 3 tysiące rozmaitych olejków eterycznych, co wydaje się liczbą wręcz oszałamiającą, jednak dobra wiadomość jest taka, że w sklepach dostępny jest jedynie niewielki ułamek z nich – szacuje się, że komercyjnie dostępna jest ponad setka tych substancji. Pomimo takiego zawężenia wybór nie jest jednak łatwy.
By poprawić nastrój i rozwiązać rozmaite problemy, używać trzeba często przynajmniej kilku olejków. Powinno się na początek stworzyć mały ich zbiór, który stopniowo będzie się poszerzać. Na początek warto zacząć zaledwie od trzech lub czterech olejków, by dobrze zapoznać się z ich właściwościami. Naturalne olejki eteryczne mają to do siebie, że na każdego działają tak samo. Dzieje się tak dlatego, że ich działanie wynika z silnego wpływu, jaki wywierają one na mózg, a poprzez niego na cały organizm.
Zrozumienie mechanizmów działania olejków kluczem do doboru tych najbardziej odpowiednich
Olejki bezpośrednio stymulują tzw. układ limbiczny, czyli zespół struktur w mózgu, które regulują emocje, ale także procesy związane z odpornością. Układ limbiczny daje sygnały układowi odpornościowemu, by ten odpowiednio funkcjonował. Jednocześnie ten sam układ odpowiada za rozmaite funkcje fizjologiczne, które są poza kontrolą człowieka. To on reguluje ilość uderzeń serca na minutę, czy procesy oddychania, które z naszego punktu widzenia są automatyczne.
Zaburzenia działania układu limbicznego są przyczyną problemów fizycznych i psychicznych. U osób, u których on źle funkcjonuje, obserwuje się zaburzenia funkcjonowania społecznego. To również źle działający układ limbiczny jest przyczyną epilepsji i schizofrenii. Dodatkowo to w nim – konkretnie w ciele migdałowatym – przechowywane są rozmaite traumy.
Olejki eteryczne bezpośrednio stymulują te struktury w mózgu i pod ich wpływem natychmiast mają miejsce silne reakcje biochemiczne, a także zachodzą wręcz natychmiastowe zmiany fizjologiczne w mózgu i w całym organizmie.
Jednocześnie olejki zabijają też rozmaite mikroby, a do tego stymulują układ odpornościowy na różne sposoby – niektóre wzmacniają efektywność działania białych krwinek, a inne powodują znaczny wzrost ich liczby.
To, jakie olejki się ostatecznie wybierze, zależy od zamierzonego celu. Zanim pójdzie się więc do apteki, trzeba rozważyć, czy mają one pomóc w jakimś konkretnym obszarze. Używa się ich między innymi w celach:
• Wzmocnienia odporności celem szybszego zwalczania potencjalnych infekcji
• Walki z już istniejącymi infekcjami i stanami zapalnymi, w tym tymi wywołanymi przez bakterie, wirusy i grzyby
• Pielęgnacji urody i zwalczania defektów i chorób skóry
• Chęci regulacji funkcji organizmu i przywrócenie mu równowagi, a także leczenia chorób somatycznych
• Przywrócenia równowagi mentalnej
• Eliminacji problemów natury psychicznej — depresji, bezsenności, stresu pourazowego, natłoku myśli, nadmiernego pobudzenia, lub przeciwnie: apatii i niskiego poziomu witalności, ociężałości umysłu itp.
Po ustaleniu głównych obszarów, na których chce się skoncentrować, należy kupić kilka olejków o podobnym działaniu, które często znakomicie się uzupełniają. Chociaż wiele olejków doskonale pomaga w formie samodzielnej, zazwyczaj przygotowuje się z nich różne mieszanki.
Dodatkowo naturalne olejki eteryczne powinno się zebrać w oparciu o wiedzę dotyczącą ich dobrego komponowania się z innymi olejkami. Wiedza ta jest oparta na tysiącach lat doświadczenia ludzkości, które poparte zostały także nowoczesnymi badaniami.
Cena i jakość – kolejne ważne czynniki przy wyborze naturalnych olejków eterycznych
Dla wielu osób ważna jest cena olejków, a także ich jakość. Będąc początkującym, łatwo jest kupić produkt nie najlepszej jakości, jednak początkujący często też znacznie przepłacają, kupując olejki marek premium, które w rzeczywistości nie różnią się niczym od kilkukrotnie tańszych produktów.
Kupując pierwsze naturalne olejki eteryczne, dobrze jest zorientować się, jak jest rzeczywista ich wartość. W sieci, a także w literaturze o ziołach, można z łatwością znaleźć informacje o tym, ile procent tych substancji zawiera dana roślina. To pomoże ocenić, czy oby producent danego olejku nie życzy sobie za niego o wiele za dużo.
Trzeba też koniecznie odróżniać olejki eteryczne od tzw. olejków zapachowych, które są pochodzenia całkowicie syntetycznego, nie posiadając jednocześnie żadnych właściwości zdrowotnych. Ich producenci często stosują nieuczciwe triki, nazywając je „naturalnymi olejkami zapachowymi”. Widząc takie określenie, nie powinno się takiego produktu kupować. Powinny interesować nas tylko te substancje, które określane są jako:
• „Olejek eteryczny”
• „Naturalny olejek eteryczny”
• „Naturalny olejek z…”.
Na cenę olejków wpływa przede wszystkim to, ile surowca roślinnego wymagane jest, by je pozyskać. Niektóre rośliny są bardzo bogate w olejki i wystarczy naprawdę niewielka ilość surowca, by pozyskać standardową buteleczkę, która zazwyczaj zawiera 10 ml danego olejku.
Jednym z najdroższych olejków jest ten pozyskiwany z róży damasceńskiej. Posiada on wiele niesamowitych właściwości, jednak by pozyskać jeden jego kilogram, trzeba przedestylować nawet 5 ton płatków tej rośliny. Podobnie ma się sprawa z olejkiem jaśminowym.
Pocieszające jest tutaj to, że zazwyczaj da się znaleźć tańsze olejki o podobnym działaniu do tych najdroższych. Bardzo popularnym i dość uniwersalnym olejkiem jest naturalny olejek lawendowy, którego koszty produkcji są nieduże. Niedrogie są też olejki pozyskiwane z cytrusów. Tanio można kupić też olejek eukaliptusowy czy ten pozyskiwany z drzewa herbacianego. Każdy może sobie pozwolić też na olejki ze swojskich roślin, takich jak mięta pieprzowa, czy mięta polna.
Z egzotycznych, korzennych olejków, niedrogie są te pozyskiwane z goździków, liści i kory cynamonowca, a także z imbiru. By zebrać więc skuteczne olejki, wcale nie trzeba dysponować fortuną i z powodzeniem wystarczy tu około 100 złotych.
Chociaż dla niektórych nawet to może wydać się sporym wydatkiem, warto wspomnieć, że olejki eteryczne są wysoce wydajne, gdyż zawsze używa się ich w rozcieńczeniu, dodając od jednej do kilku kropli na łyżkę oleju bazowego, lub po kilka kropli do kominka aromaterapeutycznego. Zestaw startowy powinien więc wystarczyć na długie tygodnie.
